12 Μαΐ 2023

ΑΝΤΙΓΟΝΗ ΠΕΡΙΚΛΕΟΥΣ ΠΑΠΑΔΟΠΟΥΛΟΥ ΞΕΡΙΖΩΜΕΝΑ ΗΛΙΟΤΡΟΠΙΑ

Κριτκή της κ Έλενας Παπαθανασοπούλου


Η Αντιγόνη Περικλέους Παπαδοπούλου γεννήθηκε στην Κύπρο, στην Μόρφου,
σπούδασε χημεία σε ΗΠΑ και Αγγλία και έκανε μεταπτυχιακές σπουδές, ενώ αργότερα
ενεπλάκη στην πολιτική ως δημοτική σύμβουλος και δήμαρχος και αργότερα ως βουλευτής και
ευρωβουλευτής, ενώ έχει ασχοληθεί και με την ζωγραφική. Ο πίνακας στο εξώφυλλο του
βιβλίου είναι μάλιστα δικό της έργο. Η ανά χείρας ποιητική συλλογή αποπνέει τον πόνο της
ποιήτριας για τα δεινά της πατρίδας της. Η ποιήτρια μιλά με οδύνη τόσο για τους αγώνες των
Κυπρίων για την απελευθέρωση της μεγαλονήσου από την Αγγλική κατοχή, όσο και για τα
δεινά που έφερε η τουρκική εισβολή το 1974. Η νοσταλγία για τα παιδικά χρόνια στο πατρικό
σπίτι, πριν την προσφυγιά, περιγράφεται αδρά σε διάφορα ποιήματα, όπως στους στίχους του
ποιήματος «Νοσταλγία», όπου οι στιγμές των παιδικών χρόνων αποτυπώνονται τρυφερά σαν
βιωμένες εμπειρίες, ενώ στο τέλος «του Αττίλα το διάβα σαρώνει / το ανθρώπινο γέλιο
βουβό». Αποτέλεσμα η «Προσφυγιά», άνθρωποι, «αυλακωμένα πρόσωπα/ ρυτίδες
προσφυγιάς/ δεμένα με τη μοίρα τους … οδοιπόροι στο άγνωστο…». Οι εικόνες μεταδίδουν το
βάσανο ενός λαού. Η Αντιγόνη Περικλέους Παπαδοπούλου καταπιάνεται και με την πιο
σύγχρονη εισβολή, την εισβολή στην Ουκρανία, τραβώντας την παράλληλη γραμμή με την
εισβολή στην δική της πατρίδα, το 1974. Στο ποίημα «Τριλογία του πολέμου», ο πόλεμος
περιγράφεται με δυνατές εικόνες και οξύαιχμες λέξεις: «ύαινα χωρίς χρονοτριβή/σπαράζει με
νύχια την βορά της». Διάχυτη είναι στο έργο της και η απογοήτευση για τα δεινά της σύγχρονης
ζωής, όπου απευθύνεται στον άνθρωπο, σαν σε άλλο Οδυσσέα, λέγοντάς του «τύλιξες μπόγο
την ψυχή/ την έριξες στον ώμο / στον λυσσαλέο βοριά ενάντια/ αναζητάς του λυτρωμού τον
δρόμο… στην μακρινή Ιθάκη σου / την θαλασσοδαρμένη/σε καρτερεί η μάνα γη/η
τουρκοπατημένη».
Στις τελευταίες ενότητες του βιβλίου, με τίτλους «της Αμφισβήτησης», «της
Παράνοιας», και «της Προσδοκίας», οι στίχοι επικοινωνούν βαθύτερη ακόμα οδύνη, όπως στο
ποίημα «Απογοήτευση Ι», «τα ανθρώπινα αισθήματα συντρίμμια /πεταμένα στου δαπέδου την
γωνιά/μοιάζουν άταχτα κρυστάλλου απομεινάρια/που συγκόλληση δεν βρίσκουν πουθενά». Η
οδύνη κλιμακώνεται με στίχους που αποπνέουν πικρία για τα τεκταινόμενα της κοινωνικής
ζωής, όπως περιγράφεται στο ποίημα «Εξ Αφορμής», όπου «είναι τελικά να απορείς/που πήγε
η πειθαρχία και οι νόμοι/πώς η αλληλεγγύη έγινε χαλί/να την πατούν οι παρανόμοι». Η πίκρα
και η οδύνη αναδύονται ανάγλυφες μέσα από στίχους που θα μπορούσαν να χαρακτηριστούν
ακόμα και σατυρικοί, αλλά που σαν στόχο έχουν να συγκλονίσουν και να θέσουν σε κίνηση το
«σκέπτεσθαι» του αναγνώστη. Κάπου μέσα από την απογοήτευση και τις σκέψεις που
περιγράφουν με καυστικό τρόπο τα κοινωνικά δεινά, αχνοφαίνεται τελικά και η ελπίδα, όταν η
συγγραφέας γράφει στις «Αναζητήσεις» «στο τέρμα κάθε αγώνα με προσμένει/αφετηρία για
ψηλότερη κορφή», και στην «Παρότρυνση», «αν βρεις τον χρόνο/ψάξε να βρεις τον χαμένο σου
εαυτό/Ξαναγίνε Άνθρωπος/Προλαβαίνεις».