Γράφει η Έλενα Παπαθανασοπούλου
Νοσταλγικό, ξεκινά με σύγκριση παλιού με το καινούριο, το αλλαγμένο. Το βιβλίο υπόσχεται στον αναγνώστη να αποτελέσει ξενάγηση στην πόλη αλλά και στον χρόνο, να δούμε το Γύθειο με τα δικά της μάτια, όπως το θυμάται. Στόχος, ίσως, η διατήρηση, να μην χαθεί όπως το όνομα του λουλουδιού στο επεισόδιο με τον Σικελιανό στο πρώτο κεφάλαιο, όπου το όνομα χάθηκε, επειδή η Λενιώ που ήταν η μόνη που το γνώριζε είχε πεθάνει. Έτσι, η συγγραφέας επιθυμεί να μην χαθούν οι μνήμες και οι εικόνες του Γυθείου, τις οποίες και αποτυπώνει στο βιβλίο της, ταξιδεύοντάς μας σε αυτό. Μέσα από τις σελίδες του βιβλίου ξεπετάγονται ολοζώντανα μνήμες και τοπία, αλληλένδετα συνδεδεμένα. Το σεργιάνι περιλαμβάνει περιγραφές και ιστορικές αφηγήσεις για μέρη όπως το νησάκι Κρανάη, η πλατεία, το λιμάνι, γεμάτα αναμνήσεις και αφηγήματα που δεν πρέπει να ξεχαστούν. Ανάμεσα σε αυτά ξεχωρίζει ο δρόμος των ποιητών, περπατημένος από μαθητές που αργότερα έλαμψαν στα ελληνικά γράμματα, όπως ο Βρεττάκος, η Πολυδούρη, ο Ρίτσος. Στο βιβλίο επίσης περιγράφονται κτίρια, παλιά αρχοντικά και εκκλησίες, ενώ τελικά παρατίθενται έθιμα και μάλιστα αναφορικά με τις χρονικές περιόδους, μήνες του έτους. Αυτή η καταγραφή προσδίδει στο έργο μια σημαντική λαογραφική αξία. Με αυτό ολοκληρώνεται η υπόσχεση της ξενάγησης που δόθηκε στην αρχή, ξενάγηση που περιλαμβάνει όχι μόνο τον τόπο αλλά και τον χρόνο, και κάτι επιπλέον: την πολιτιστική ταυτότητα του τόπου, τα ήθη και έθιμά του, θα έλεγε κανείς την ίδια του την ψυχή. Πράγματι μια “ηθογραφική διήγηση”.